Παράθυρο για έξοδο στη σύνταξη έως και 12 χρόνια νωρίτερα άνοιξε ο πρόσφατος ασφαλιστικός νόµος για περισσότερες από 12.000 µητέρες µε τη χρήση των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης. Η νέα ευκαιρία «πρόωρης» συνταξιοδότησης µε πλήρη σύνταξη αφορά ασφαλισµένες στα πρώην Ταµεία των ελεύθερων επαγγελµατιών (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ) που είχαν χάσει το… τρένο των συντάξεων µητρότητας, αλλά πλέον µπορούν να ανοίξουν την πόρτα της εξόδου αρκετά χρόνια πριν από τα 62 και τα 67.
«Το εν λόγω δικαίωµα αφορά τις παλιές ασφαλισµένες, που πρωτοασφαλίστηκαν πριν από τις 31/12/1992, και µπορεί να αξιοποιηθεί από µητέρες που ως σήµερα έχουν περάσει το µεγαλύτερο µέρος της ασφάλισής τους σε φορείς ελευθέρων επαγγελµατιών, όπως ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ, ΟΑΕΕ-ΤΣΑ, ΟΑΕΕ-ΤΑΕ, ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕ∆Ε κ.ά.», εξηγεί ο έγκριτος δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέµατα κοινωνικής ασφάλισης. «Οι συγκεκριµένες ασφαλισµένες θα πρέπει υποχρεωτικά κατά την ηµεροµηνία ενηλικίωσης του τελευταίου τέκνου τους, η οποία δεν µπορεί να είναι µετά τις 31/12/2012, να έχουν συµπληρώσει σε όλους τους φορείς ασφάλισης συνολικά 5.500 ένσηµα ή 18,4 έτη ασφάλισης. Ετσι θα πρέπει να συνυπάρχουν πριν από το 2013 η ανηλικότητα του παιδιού και ο χρόνος ασφάλισης των 5.500 ηµερών, ανεξαρτήτως του Ταµείου στο οποίο ήταν ασφαλισµένες εκείνη τη στιγµή. Οι µητέρες των οποίων τα παιδιά ενηλικιώθηκαν µετά την 1η/1/2011 µπορούν να κάνουν χρήση πλασµατικών ετών ασφάλισης, όπως σπουδές, κενά ασφάλισης, επιδοτούµενη ανεργία κ.ά., για τη συµπλήρωση του χρόνου των 5.500 ηµερών» προσθέτει ο ίδιος.
Κλειδί στη διαδικασία είναι ότι πρέπει να καταστεί τελευταίος φορέας ασφάλισης το πρώην ΙΚΑ, δηλαδή ο κλάδος µισθωτών του ΕΦΚΑ. Σύµφωνα µε τον νέο ασφαλιστικό νόµο που ισχύει από τον περασµένο Φεβρουάριο, για να κριθεί το αίτηµα µε τις προϋποθέσεις του τελευταίου φορέα ασφάλισης, εν προκειµένω από το πρ. ΙΚΑ όπου ισχύουν οι ευνοϊκές διατάξεις για τις µητέρες ανηλίκων, θα πρέπει να συµπληρώνονται στο πρ. ΙΚΑ συνολικά 1.000 ηµέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 300 την τελευταία 5ετία πριν από την αίτηση. Συνεπώς, θα πρέπει να αποκτηθεί ξανά ασφαλιστικός δεσµός µε το ΙΚΑ µέχρι τη συµπλήρωση των εν λόγω ορίων. Ο ασφαλιστικός δεσµός µπορεί να δηµιουργηθεί µε:
- Μισθωτή εργασία µε ασφάλιση στο ΙΚΑ.
- Προαιρετική ασφάλιση στον Κλάδο Μισθωτών.
Οι ασφαλισµένες που θα κάνουν χρήση της ρύθµισης για έξοδο µε διαδοχική ασφάλιση µπορούν να συνταξιοδοτηθούν στηνηλικία κατά την οποία θεµελιώνουν αναδροµικά δικαίωµα, ακολουθώντας τη νοµοθεσία του πρώην ΙΚΑ και τις αλλαγές των πρόσφατων νόµων του 2010, του 2012 και του 2015. Στο πλαίσιο αυτό, οι µητέρες που συµπλήρωσαν τις 5.500 ηµέρες ασφάλισης και παράλληλα είχαν ανήλικο παιδί µπορούν να συνταξιοδοτηθούν:
- Στην ηλικία των 50 ετών µε µειωµένη σύνταξη και των 55 µε πλήρη, εφόσον η συµπλήρωση των 5.500 ενσήµων έγινε µέχρι τις 31/12/2010 (και εφόσον τότε είχαν ανήλικο παιδί) και το όριο ηλικίας έχει συµπληρωθεί µέχρι τις 18/8/2015.
- Στην ηλικία των 52 ετών µε µειωµένη σύνταξη και των 57 µε πλήρη, εφόσον η συµπλήρωση των 5.500 ενσήµων έγινε µέχρι τις 31/12/2011 (και εφόσον τότε είχαν ανήλικο παιδί) και το όριο ηλικίας έχει συµπληρωθεί µέχρι τις 18/8/2015.
- Στην ηλικία των 55 ετών µε µειωµένη σύνταξη και των 60 µε πλήρη, εφόσον η συµπλήρωση των 5.500 ενσήµων έγινε µέχρι τις 31/12/2012 (και εφόσον τότε είχαν ανήλικο παιδί) και το όριο ηλικίας έχει συµπληρωθεί µέχρι τις 18/8/2015
| Τα νέα όρια ηλικίας
(Αν η συµπλήρωση γίνεται µετά τις 18/8/2015, τότε το νέο όριο ηλικίας ρυθµίζεται από τις αλλαγές του ν. 4336/2015) |
|||
|---|---|---|---|
| Ετος κατοχύρωσης | Ετος θεµελίωσης | Οριο µειωµένης | Οριο πλήρους |
| 5.500 ένσηµα και ανηλικότητα 2010 | Μέχρι 18/8/2015 | 50 έτη | 55 έτη |
| 5.500 ένσηµα και ανηλικότητα 2011 | Μέχρι 18/8/2015 | 52 | 57 |
| 5.500 ένσηµα και ανηλικότητα 2012 | Μέχρι 18/8/2015 | 55 | 60 |
| 2010 | Από 1/8/2015 µέχρι 31/12/2015 | 55 | 56 & 6 µήνες |
| 2011 | Από 1/8/2015 µέχρι 31/12/2015 | 55 | 58 & 3 µήνες |
| 2012 | Από 1/8/2015 µέχρι 31/12/2015 | 56 & 6 µήνες | 60 & 11 µήνες |
| 2010 | Από 1/1/2016 µέχρι 31/12/2016 | 56 & 9 µήνες | 58 |
| 2011 | Από 1/1/2016 µέχρι 31/12/2016 | 56 & 9 µήνες | 59 & 6 µήνες |
| 2012 | Από 1/1/2016 µέχρι 31/12/2016 | 58 | 61 & 9 µήνες |
| 2010 | Από 1/1/2017 µέχρι 31/12/2017 | 58 & 5 µήνες | 59 & 6 µήνες |
| 2011 | Από 1/1/2017 µέχρι 31/12/2017 | 58 & 5 µήνες | 60 & 9 µήνες |
| 2012 | Από 1/1/2017 µέχρι 31/12/2017 | 59 & 6 µήνες | 62 & 8 µήνες |
| 2010 | Από 1/1/2018 µέχρι 31/12/2018 | 60 & 2 µήνες | 61 |
| 2011 | Από 1/1/2018 µέχρι 31/12/2018 | 60 & 2 µήνες | 62 |
| 2012 | Από 1/1/2018 µέχρι 31/12/2018 | 61 | 63 & 6 µήνες |
| 2010 | Από 1/1/2019 µέχρι 31/12/2019 | 61 & 10 µήνες | 62 & 6 µήνες |
| 2011 | Από 1/1/2019 µέχρι 31/12/2019 | 61 & 10 µήνες | 63 & 3 µήνες |
| 2012 | Από 1/1/2019 µέχρι 31/12/2019 | 62 | 64 & 5 µήνες |
| 2010 | Από 1/1/2019 µέχρι 31/12/2019 | 62 | 64 |
| 2011 | Από 1/1/2019 µέχρι 31/12/2019 | 62 | 64 & 6 µήνες |
| 2012 | Από 1/1/2019 µέχρι 31/12/2019 | 62 | 65 & 3 µήνες |
Αναλυτικά παραδείγµατα
- Ασφαλισµένη στον ΟΑΕΕ, µητέρα ενός παιδιού που γεννήθηκε το 1992, είναι σήµερα 59 ετών. Εχει συµπληρώσει µέχρι σήµερα 25 χρόνια στο ΤΕΒΕ, ενώ είχε και στο ΙΚΑ από το 1984 έως το 1989 συνολικά 900 ένσηµα ΙΚΑ. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί; Απ.: Η ασφαλισµένη του παραδείγµατος µπορεί να καταστήσει τελευταίο φορέα το ΙΚΑ αλλάζοντας την ασφάλισή της σε µισθωτή για 300 ηµέρες (1 έτος). Ετσι αρµόδιος φορέας για την απονοµή της σύνταξης θα είναι το πρώην ΙΚΑ και τότε, έχοντας συµπληρώσει 5.500 ηµέρες ασφάλισης το 2010 και παράλληλα υπήρχε ανηλικότητα τέκνου, θεµελίωσε δικαίωµα ως µητέρα µε το όριο που ίσχυε το 2010. Καθώς συµπλήρωσε τα 55 το 2016, το όριο ηλικίας της είναι 56 ετών και 9 µηνών και θα µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη σύνταξη µόλις συµπληρώσει τα 300 ένσηµα ΙΚΑ. Σε αντίθετη περίπτωση θα έπρεπε να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 62 ετών, µε συνολικά 40 έτη ασφάλισης, ή αλλιώς να περιµένει για τα 67.
- Εµπορος ασφαλισµένη στο πρώην ΤΑΕ για 20 χρόνια, µητέρα ενός παιδιού που γεννήθηκε το 1997, είναι σήµερα 57 ετών. Πριν από την ασφάλισή της στον ΟΑΕΕ είχε στο ΙΚΑ συνολικά 700 ένσηµα. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί πλέον µε το καθεστώς των µητέρων; Απ.: Η ασφαλισµένη του παραδείγµατος µπορεί να καταστήσει τελευταίο φορέα το ΙΚΑ συµπληρώνοντας συνολικά 1.000 ηµέρες ασφάλισης στον φορέα των µισθωτών, εκ των οποίων οι 300 την τελευταία 5ετία. Εποµένως θα πρέπει να επικολλήσει 300 ηµέρες ασφάλισης (12 µήνες). Ετσι αρµόδιος φορέας για την απονοµή της σύνταξης θα είναι το πρώην ΙΚΑ και καθώς είχε συµπληρώσει και τα 50 πριν από τις 18/8/2016 θα µπορεί να συνταξιοδοτηθεί άµεσα µε µειωµένη σύνταξη. Στην αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να περιµένει για µειωµένη σύνταξη στα 62 ή για πλήρη στα 67.
- Μηχανικός ασφαλισµένη στο ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕ∆Ε, µητέρα 2 παιδιών που γεννήθηκαν το 1993 και το 1996, είναι σήµερα 56 ετών. Εχει συµπληρώσει µέχρι σήµερα 26 χρόνια στο ΤΣΜΕ∆Ε, ενώ είχε και στο ΙΚΑ από το 1992 έως το 1994 συνολικά 600 ένσηµα ΙΚΑ. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί; Απ.: Η ασφαλισµένη του παραδείγµατος µπορεί να καταστήσει τελευταίο φορέα το ΙΚΑ αλλάζοντας την ασφάλισή της σε µισθωτή εργασία αφού «κλείσει τα βιβλία της» για 400 ηµέρες (1 έτος και 4 µήνες). Ετσι αρµόδιος φορέας για την απονοµή της σύνταξης θα είναι το πρώην ΙΚΑ και τότε, έχοντας συµπληρώσει 5.500 ηµέρες ασφάλισης το 2011 και παράλληλα υπήρχε ανηλικότητα τέκνου, θεµελίωσε δικαίωµα ως µητέρα µε το όριο που ίσχυε το 2011, δηλαδή τα 52. Καθώς συµπλήρωσε τα 52 το 2016, το όριο ηλικίας της είναι 56 ετών και 9 µηνών και θα µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε µειωµένη σύνταξη µόλις συµπληρώσει τα 400 ένσηµα ΙΚΑ. Σε αντίθετη περίπτωση θα έπρεπε να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 62 ετών µε συνολικά 40 έτη ασφάλισης
