Εξοδος από το «μνημόνιο των φόρων» είναι η επόμενη μεγάλη κίνηση που θα επιχειρήσει η κυβέρνηση στην οικονομία τον Σεπτέμβριο όταν θα έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει η εικόνα για τις επιπτώσεις και το βάθος της ύφεσης που αφήνει πίσω της η πανδημία αλλά και για τις αντοχές του προϋπολογισμού.
Το οικονομικό επιτελείο ανοίγει ξανά τον φάκελο με τις «μειώσεις φόρων για όλους» τον οποίο άφησε στο συρτάρι με το ξέσπασμα του κορωνοϊού ξεκινώντας πρώτα με τη μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που βλέπουν τον τζίρο τους να καταρρέει για να συνεχίσει το 2021 με τη σταδιακή κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, το ψαλίδι στο τέλος επιτηδεύματος και τη νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ.
Τον οδικό χάρτη για τις μόνιμες μειώσεις φόρων και τη σταδιακή κατάργηση των φόρων που σημάδεψαν την εποχή των Μνημονίων θα ξεδιπλώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. Με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρχει ένα δεύτερο κύμα πανδημίας ο στόχος είναι στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς να ενσωματωθούν μέτρα στήριξης της προσπάθειας επιστροφής στην ανάπτυξη. Ανάλογα με τα δημοσιονομικά περιθώρια η κυβέρνηση θα εξετάσει τη μονιμοποίηση μέτρων που έλαβε για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης όπως για παράδειγμα τη διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ 13% στις μεταφορές, ενώ σε πρώτο πλάνο βρίσκεται η νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για εργοδότες και επιχειρήσεις.
Το χρονοδιάγραμμα και η έκταση των ελαφρύνσεων θα εξαρτηθεί από τα δημοσιονομικά περιθώρια, τις εξελίξεις στο μέτωπο τα πανδημίας αλλά και την εισροή πόρων από το πακέτο των 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάπτυξης που έχει προτείνει η Κομισιόν. Η κυβέρνηση ποντάρει στα ευρωπαϊκά κονδύλια τα οποία θα ανοίξουν τον δημοσιονομικό χώρο για την ενεργοποίηση μόνιμων φοροελαφρύνσεων και μειώσεων στις ασφαλιστικές εισφορές.
Το κυβερνητικό σχέδιο για τις μειώσεις φόρων μόνιμου χαρακτήρα περιλαμβάνει:
1 Μείωση της προκαταβολής φόρου
Στο υπουργείο Οικονομικών τρέχουν ήδη την άσκηση για το κούρεμα της προκαταβολής φόρου εισοδήματος που θα πληρώσουν φέτος οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες με μείωση τζίρου. Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκονται τρία σενάρια:
Οριζόντια μείωση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής κατά 50%.
Μείωση της προκαταβολής φόρου με βάση τους πληττόμενους ΚΑΔ.
Στοχευμένη μείωση ανά επιχείρηση στη βάση συγκεκριμένων ποσοτικών στοιχείων και εκτιμήσεων που θα δείχνουν το μέγεθος της προβλεπόμενης ζημίας το 2020. Το σενάριο αυτό θεωρείται το επικρατέστερο και θα οδηγεί σε μείωση τουλάχιστον 50% της προκαταβολής φόρου. Επί της ουσίας θα δίνονται από φέτος στις επιχειρήσεις με ζημιές οι επιστροφές φόρου που θα δικαιούνταν το 2021, εάν κατέβαλαν κανονικά στο 100% τις προκαταβολές φόρου. Με τον τρόπο αυτό δίνεται ανάσα ρευστότητας σε επιχειρήσεις που γράφουν ζημιές λόγω πανδημίας φέτος και παράλληλα περιορίζονται οι δυσάρεστες δημοσιονομικές εκπλήξεις για τον προϋπολογισμό το 2021. Στο σενάριο αυτό, η μείωση της προκαταβολής φόρου θα αφορά όλες τις επιχειρήσεις οι οποίες απειλούνται με ζημιές, ανεξάρτητα από το εάν περιλαμβάνονταν ή όχι στις λίστες των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας και έλαβαν μέτρα ενίσχυσής τους από το κράτος. Διαβατήριο για τη μείωση της προκαταβολής φόρου θα είναι στοιχεία τζίρου και κερδών το πρώτο εξάμηνο του έτους στη βάση συγκεκριμένων στοιχείων και οι εκπτώσεις αναμένεται να «κλειδώσουν» μέχρι τις 29 Ιουλίου που λήγει η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
2 Σταδιακή κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης
Η εισφορά επιβαρύνει σήμερα τους φορολογούμενους που αποκτούν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ και επιβάλλεται με συντελεστές που ξεκινούν από 2,2% και φθάνουν κλιμακωτά το 10% για τους έχοντες υψηλά εισοδήματα. Η εισφορά αλληλεγγύης αγγίζει 2,3 εκατομμύρια φορολογούμενους οι οποίοι πληρώνουν συνολικά 1,163 δισ. ευρώ. Στα σενάρια που εξετάζονται περιλαμβάνεται η μείωση της εισφοράς κατά 30% από το 2021, ενώ μια άλλη πρόταση που έχει βρεθεί στο τραπέζι προβλέπει την αύξηση του αφορολογήτου ορίου από τα 12.000 στα 20.000 ευρώ και τη μείωση των συντελεστών υπολογισμού πάνω από το επίπεδο ετησίου εισοδήματος των 20.000 ευρώ κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
3 Νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ
Φέτος οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν τον ίδιο ΕΝΦΙΑ που είχαν καταβάλει και το 2019, ενώ το 2021 αναμένεται να ενεργοποιηθεί η νέα μείωση του φόρου μεσοσταθμικά κατά 8% έως 10% η οποία θα συνδυαστεί με τις νέες αντικειμενικές αξίες που θα καθοριστούν στα ακίνητα σε όλη τη χώρα.
4 Σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος
Σε πρώτη φάση το τέλος επιτηδεύματος που επιβάλλεται σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες εξετάζεται να μειωθεί κατά 50% για τη χρήση του 2021 για να σβήσει οριστικά την επόμενη χρονιά. Το ετήσιο τέλος επιτηδεύματος ξεκινάει από τα 600 ευρώ και φθάνει μέχρι και τα 1.000 ευρώ. Οι ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες πληρώνουν ετήσιο χαράτσι 650 ευρώ, ενώ στα κρατικά ταμεία μπαίνουν κάθε χρόνο 480 εκατ. ευρώ.
