Μέσα στον Φεβρουάριο ξεκινά η πιλοτική εφαρμογή του νέου επιδόματος ανεργίας της ΔΥΠΑ, το οποίο διαφοροποιείται από το υφιστάμενο σύστημα, καθώς δεν θα είναι σταθερό αλλά θα προσαρμόζεται με βάση την ασφαλιστική ιστορία του ανέργου. Στο πιλοτικό πρόγραμμα θα ενταχθούν 15.000 νέοι άνεργοι, οι οποίοι θα επιλεγούν μέσω κλήρωσης.
Πώς αλλάζει το επίδομα ανεργίας;
Το συνολικό ποσό που λαμβάνει ένας άνεργος από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ, πρώην ΟΑΕΔ) δεν θα αυξηθεί. Ωστόσο, η δομή της καταβολής του αλλάζει, ώστε η επιδότηση να είναι υψηλότερη τους πρώτους μήνες και να μειώνεται σταδιακά όσο διαρκεί η ανεργία. Η αλλαγή αυτή έχει ως στόχο την ενίσχυση της επανένταξης στην αγορά εργασίας.
Παράδειγμα υπολογισμού του επιδόματος
Ένας εργαζόμενος με μισθό 1.400 ευρώ και 10ετή προϋπηρεσία, αν επιλεγεί για το νέο πιλοτικό επίδομα, θα λαμβάνει:
- Α’ τρίμηνο: 985,75€
- Β’ τρίμηνο: 822€
- Γ’ τρίμηνο: 657€
- Δ’ τρίμηνο: 474€
- Α’ εξάμηνο του επόμενου έτους: 278€ μηνιαίως
- Β’ εξάμηνο του ίδιου έτους: 185€ μηνιαίως
Πώς θα γίνει η επιλογή των δικαιούχων;
Η επιλογή των 15.000 ωφελούμενων θα γίνει τυχαία μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος (μεθοδολογία RCT), ανάμεσα σε όσους υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας. Για να είναι κάποιος επιλέξιμος, δεν πρέπει να έχει λάβει επίδομα ανεργίας τα τελευταία τέσσερα χρόνια πριν από τη λύση της εργασιακής του σχέσης.
Δεν απαιτείται ξεχωριστή αίτηση για τη συμμετοχή στο πιλοτικό πρόγραμμα, καθώς χρησιμοποιείται η ίδια αίτηση που ισχύει για το υπάρχον σύστημα επιδότησης. Επίσης, τα δικαιολογητικά που απαιτούνται παραμένουν τα ίδια.
Τι ισχύει για όσους λαμβάνουν ήδη επίδομα ανεργίας;
Όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας με το ισχύον σύστημα, συνεχίζουν να το λαμβάνουν κανονικά χωρίς καμία αλλαγή. Το πιλοτικό πρόγραμμα αφορά μόνο νέους δικαιούχους και δεν επηρεάζει το εποχικό επίδομα ανεργίας, το οποίο βρίσκεται υπό ξεχωριστή μελέτη αναμόρφωσης.
Οι βασικές αλλαγές του νέου επιδόματος
Το νέο μοντέλο επιδότησης στηρίζεται σε τρεις άξονες:
- Προϋποθέσεις ένταξης
- Συγχώνευση του τακτικού επιδόματος ανεργίας με την επιδότηση των μακροχρόνια ανέργων.
- Ανώτατη διάρκεια επιδότησης έως 24 μήνες.
- Ελάχιστες ημέρες ασφάλισης: 175 στις τελευταίες 14 μήνες πριν την ανεργία (χωρίς να υπολογίζονται οι τελευταίοι δύο μήνες).
- Διάρκεια επιδότησης
Η επιδότηση υπολογίζεται πλέον βάσει αναλογίας:
Πρώτο έτος: 2 μήνες απασχόλησης = 1 μήνας επιδότησης
Δεύτερο έτος: 3 μήνες απασχόλησης = 1 μήνας επιδότησης
- Ύψος επιδότησης
- Το επίδομα χωρίζεται σε σταθερό και μεταβλητό μέρος.
- Το σταθερό ποσό βασίζεται στις προηγούμενες αποδοχές του ανέργου.
- Το μεταβλητό ποσό λειτουργεί ως μπόνους για όσους έχουν περισσότερα έτη ασφάλισης.
- Νέα ενίσχυση για μονογονεϊκές οικογένειες.
Τα τρία μέρη του νέου επιδόματος ανεργίας
Το νέο πιλοτικό επίδομα αποτελείται από τρεις συνιστώσες:
- Σταθερό μέρος επιδότησης
- Υπολογίζεται βάσει του 70% του κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου.
- Σταδιακή μείωση του ποσού καθώς περνά ο χρόνος επιδότησης.
- Μεταβλητό μέρος επιδότησης (“μπόνους”)
- Βασίζεται στα έτη ασφάλισης (από 4 έως 20 χρόνια) και τις προηγούμενες αποδοχές του ανέργου.
- Προσαύξηση επιδόματος με βάση τις καταβληθείσες εισφορές ανεργίας.
- Προϋπόθεση: 900 ημέρες ασφάλισης κατά τους 50 μήνες πριν από την ανεργία (εξαιρουμένων των τελευταίων δύο μηνών).
- Πρόσθετες παροχές και προσαυξήσεις
- Χορήγηση δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα.
- Προσαυξήσεις για προστατευόμενα μέλη και μονογονεϊκές οικογένειες.
Τι επιδιώκει το νέο σύστημα επιδότησης ανεργίας;
Το νέο πιλοτικό πρόγραμμα προβλέπει ότι οι άνεργοι θα λαμβάνουν μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια. Αυτό συμβαίνει σε 17 χώρες της ΕΕ και έχει στόχο να ενθαρρύνει την ταχύτερη εύρεση εργασίας. Αν το μέτρο έχει θετικά αποτελέσματα, είναι πιθανό να εφαρμοστεί σε περισσότερους δικαιούχους στο μέλλον.