Κυριάκος Μητσοτάκης: Χριστούγεννα το πολύ με μια οικογένεια ακόμα

«Θα κάνουμε διαφορετικά Χριστούγεννα φέτος. Πολύ – πολύ πιο περιορισμένα, με τις οικογένειες μας, με τους ανθρώπους που αγαπάμε, άντε ενδεχομένως μία οικογένεια ακόμα. Και έτσι πρέπει να γίνει σε αυτό το ιδιαίτερο 2020, το οποίο μας επιφύλαξε πάρα πολλές εκπλήξεις. Μας έκανε όμως ταυτόχρονα πιο δυνατούς και θέλω να πιστεύω ότι θα μας κάνει και πιο ενωμένους, ως κοινωνία. Διότι ο εχθρός είναι ένας, είναι ο ιός και μακάρι όλοι να έβλεπαν την πρόκληση μέσα από αυτή τη διάσταση της», τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στη διάρκεια της συνάντησής του με τη διοίκηση, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό στο Νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε στοιχεία που δείχνουν αισθητή μείωση του ιικού φορτίου. «Η εικόνα που έχουμε είναι ότι αρχίζει και μειώνεται πια αισθητά το ιικό φορτίο. Ο πρώτος δείκτης που κοιτάω εγώ πάντα πια είναι οι συγκριτικές εισαγωγές στις εφημερίες, αυτές μας δίνουν μια πολύ καλή αίσθηση. Για πρώτη φορά το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών είναι πια θετικό, αυτό σημαίνει ότι μειώνεται η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας», τόνισε, ενω ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Μιχάλης Καραβιώτης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι στην εφημερία που μόλις τελείωσε οι εισαγωγές ήταν πολύ λιγότερες. «Είχαμε 5-6 εισαγωγές, ενώ στην προηγούμενη είχαμε περισσότερες από 80», είπε.

Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα βγει από αυτή την περιπέτεια πιο δυνατό. «Να μην έχετε καμία αμφιβολία ότι την επόμενη ημέρα το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα βγει πιο ισχυρό, πολλαπλά πιο ισχυρό. Θα βγει πιο ισχυρό σε προσωπικό. Θα βγει πιο ισχυρό σε εμπειρίες, διότι αυτή η διαδικασία είναι μια πρωτοφανής εμπειρία για όλους σας, αλλά μας κάνει καλύτερους στο να αντιμετωπίζουμε τέτοιες έκτακτες περιστάσεις. Θα είμαστε πιο ισχυροί σε εξοπλισμό, θα είμαστε πιο ισχυροί και ως προς την αντίληψή μας για την Υγεία» ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Ξέρουμε ότι θα έχουμε ακόμη μία με δύο εβδομάδες πολύ δύσκολες μπροστά μας, αλλά ξέρουμε επίσης ότι όταν με το καλό αρχίσουμε να βγαίνουμε από το καθεστώς των αυστηρών περιορισμών, ότι πρέπει να είμαστε διπλά προσεκτικοί. Διότι, ας είμαστε ειλικρινείς, δεν το κάναμε το καλοκαίρι. Η ευθύνη βαραίνει όλους μας πιστεύω, και εγώ πρώτος έχω αναγνωρίσει το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στην Πολιτεία, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε τελικά ότι οι ατομικές συμπεριφορές είναι αυτές που καθορίζουν το ρυθμό διασποράς της πανδημίας», τόνισε ο Πρωθυπουργός.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση που θα γίνει θα είναι στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. «Έχουμε Γενικό Γραμματέα Πρωτοβάθμιας, η Πρωτοβάθμια θα σηκώσει το βάρος του εμβολιασμού αρα είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία να αξιολογήσουμε δυνατότητες και αδυναμίες στην πρωτοβάθμια και αυτή θα είναι η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση του Υπουργείου Υγείας για την οποία έχουμε μιλήσει και μιλάμε δεκαετίες τώρα. Ήρθε η ώρα να την κάνουμε πράξη, όπως ήρθε η ώρα να κάνουμε πράξη και ακόμη πιο ενεργές πολιτικές στο κομμάτι της δημόσιας υγείας και της πρόληψης», δήλωσε ο Πρωθυπουργός.

Ο Πρόεδρος του ΔΣ του Νοσοκομείου Μιχάλης Καραβιώτης, υποδεχόμενος τον Πρωθυπουργό, τόνισε ότι «οι συνθήκες που ζούμε αυτή τη στιγμή είναι τελείως πρωτόγνωρες και πολύ δύσκολες, αλλά έχουμε τη στήριξη όλου του προσωπικού. Ολο το ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό έχει κάνει τα αδύνατα-δυνατά, για να έχουμε την καλύτερη ιατρική φροντίδα για όλους αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται εδώ και ζητούν τη βοήθειά μας. Αναπτύξαμε έξι κλίνες ΜΕΘ στην πρώτη φάση της πανδημίας. Αυτό, όμως, δυστυχώς, δεν έφτασε και φτάσαμε σε σημείο να έχουμε φτάσει σήμερα να έχουμε αναπτύξει 44 κλίνες ΜΕΘ, οι οποίες δηλαδή είναι το όριο αυτή τη στιγμή που μπορούσαμε να κάνουμε στο νοσοκομείο». Ο κ. Καραβιώτης αναφέρθηκε επίσης στη σημαντική βοήθεια που έχει δώσει στο Νοσοκομείο το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που προσλήφθηκε τους τελευταίους μήνες. «Από τότε που ξεκίνησε αυτή η περιπέτεια έχουν μπει 84 άτομα νοσηλευτικό και 42 ιατρικό προσωπικό. Χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσαμε να τα καταφέρουμε», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Διοικητής της 3ης ΥΠΕ Παναγιώτης Μπογιατζίδης ανέφερε πόσο σημαντική ήταν η ενίσχυση της Περιφέρειας σε προσωπικό.«Είχαμε πάνω από 975 προσλήψεις προσωπικού που ήρθαν να ενδυναμώσουν το σύστημα. Ήτοι 190 άτομα επικουρικό ιατρικό και λοιπό ιατρικό προσωπικό, 384 άτομα νοσηλευτικό προσωπικό που ήρθε να ενδυναμώσει τη λειτουργία του συστήματος και 400 άτομα, πλέον, λοιπό βοηθητικό υγειονομικό προσωπικό» είπε ενώ πρόσθεσε ότι «στην ανάπτυξη της 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας, όπου περιλαμβάνεται και το νοσοκομείο Παπαγεωργίου, μπορέσαμε και πετύχαμε αλματώδη αύξηση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και κλινών που μπορούν να αναπτύσσουν αναπνευστική λειτουργία, ώστε μέχρι σήμερα οποιοδήποτε περιστατικό χρήζει υποστήριξης να μπορεί να ικανοποιηθεί».

Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας Γιάννης Κωτσιόπουλος αναφέρθηκε στην έγκαιρη προετοιμασία του Συστήματος Υγείας ενόψει του αναμενόμενου δεύτερου κύματος της πανδημίας. «Να σημειώσω ότι η προετοιμασία είχε ολοκληρωθεί πριν την έναρξη του δεύτερου κύματος και γι’ αυτό το νοσοκομείο ήταν έτοιμο. Υπήρχε το στρατηγικό απόθεμα του Υπουργείου Υγείας σε αναπνευστήρες, το χρησιμοποιήσαμε κατάλληλα όταν ήταν η κατάλληλη ώρα, ενισχύθηκε το νοσοκομείο και κατάφερε να αποτελέσει έναν από τους βασικούς πυλώνες της στήριξης του υγειονομικού συστήματος στη Θεσσαλονίκη. Και αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στη διοίκηση και σε όλο το προσωπικό» ανέφερε.

Ο Πρόεδρος του Σωματείου εργαζόμενων Παναγιώτης Τουχτίδης ανέφερε: «Θα σας πω από τη μεριά του προσωπικού ότι καταβάλλεται ένας τιτάνιος αγώνας, οι ενισχύσεις οι οποίες έχουν έρθει ήταν καίριες αλλά δυστυχώς δεν φτάσανε. Λίγο, ας πούμε, ότι επαναπαυθήκαμε στην επιτυχία του πρώτου κύματος», ενώ στη συνέχεια μεταξύ άλλων πρόσθεσε: «Την ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας, το λέμε 20 χρόνια, εγώ έχω αρχίσει και γκριζάρω πλέον και δεν την είδα. Πραγματικά θα σας πω το εξής, ότι αν στην πρόληψη επενδύσουμε γλιτώνουμε πάρα πολλά από τη θεραπεία. Είναι πολύ πιο ακριβό να θεραπεύεις παρά να προλαμβάνεις. Η Πρωτοβάθμια λοιπόν πρέπει να είναι ακρογωνιαίος λίθος νέου Εθνικού Συστήματος Υγείας. Τι να το κάνω όταν θα έχω 1.000 ΜΕΘ και δεν θα μπορώ να βάλω άλλον άρρωστο μέσα γιατί δεν θα έχω 1.001. Βέβαια είναι κάτι το οποίο το βλέπεις μια φορά στα 100 χρόνια αλλά ίσως ήμασταν τυχεροί που έτυχε στα χέρια μας και όχι σε άλλους».

Η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο κλείσιμο της συνάντησης στο Νοσοκομείο Παπαγεωργίου ήταν η εξής:

Αυτό που ζούμε σήμερα, πράγματι το βλέπεις μια φορά στα 100 χρόνια. Την επιδημία της εποχικής γρίπης όμως, όταν δεν είχαμε αρκετές ΜΕΘ, κάθε χρόνο, και υπήρχε λίστα αναμονής και έπρεπε να γίνουν άλλου είδους παρεμβάσεις για να βρει ένας συμπολίτης μας ένα κρεβάτι εντατικής θεραπείας, αυτό το βλέπαμε κάθε χρόνο. Απλά ήταν κάτω από το ραντάρ της προσοχής του κόσμου. Οι υγειονομικοί μπορεί να φώναζαν και να τα έλεγαν, δεν υπήρχε όμως η κατάλληλη ανταπόκριση. Και χρειάστηκε μια πανδημία πρωτοφανούς διάστασης για να μπορέσουμε, και με μεγάλη ταχύτητα, να κάνουμε για το Εθνικό Σύστημα Υγείας αυτά τα οποία αντικειμενικά θα έπρεπε. Και δεν επιμερίζω εδώ πολιτικές ευθύνες, θα έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και δεκαετίες. Εγώ χαίρομαι πάρα πολύ που είμαι σε ένα Νοσοκομείο που είναι εμβληματικό και είναι εμβληματικό αφενός γιατί είναι από τα πιο σύγχρονα, από τα καλύτερα Νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας αλλά και για ένα λόγο ακόμα: γιατί είναι προϊόν μιας μεγάλης προσωπικής δωρεάς και γιατί έχουμε προστατεύσει ένα καθεστώς λειτουργίας που πάνω από όλα προάγει την εργασιακή ειρήνη εντός του Νοσοκομείου, αλλά επιτρέπει και στο Νοσοκομείο να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, όχι μόνο του παρόντος, αλλά και του μέλλοντος.

Ένα μεγάλο «ευχαριστώ» και πάλι στην οικογένεια Παπαγεωργίου για ότι έχει κάνει, όχι μόνο για το Νοσοκομείο αυτό, γιατί έχει κάνει πολλά, αλλά αυτή είναι νομίζω η πιο εμβληματική δωρεά και μια σημαντικότατη παρακαταθήκη για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, για τη Θεσσαλονίκη, για τη Βόρεια Ελλάδα, για την Ελλάδα. Διότι είναι ένα Νοσοκομείο που είναι από τα κορυφαία νοσοκομεία της Ελλάδας, όχι μόνο της Βόρειας Ελλάδας.

Εδώ θέλω να πω δυο κουβέντες σε συνέχεια όσων άκουσα. Πρώτον, είναι πάρα πολύ σημαντικό να εξηγήσουμε με απλά λόγια, ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας αξιοποίησε πλήρως το διάστημα μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κύματος. Για να μπορεί σήμερα να έχει αυτές τις δυνατότητες να αντιμετωπίσει μια έξαρση, η οποία είναι εξαιρετικά έντονη. Τι εννοώ με αυτό; Έγιναν προσλήψεις προσωπικού με ταχύτατους ρυθμούς, αυτό το προσωπικό δεν το χρειαστήκαμε στο πρώτο κύμα, το χρειαζόμαστε τώρα. Έχουμε δεσμευτεί ότι ένα μεγάλο μέρος αυτού του προσωπικού, θα μετατραπεί η σχέση εργασίας από ορισμένου σε αορίστου χρόνου με τις σωστές διαδικασίες, αλλά και με την επιβράβευση, θα το πω πολύ καθαρά, της εμπειρίας και της δουλειάς που έκαναν, ειδικά αυτούς τους κρίσιμους μήνες της πανδημίας, και ταυτόχρονα υπήρχε και μια πολύ σημαντική προσθήκη εξοπλισμού. Ο εξοπλισμός μπορεί να είναι αναπνευστήρες, οι οποίοι επιστρατεύτηκαν τώρα για να δημιουργήσουμε, εντός εισαγωγικών, προσωρινά κρεβάτια εντατικής θεραπείας ή είναι μόνιμες επενδύσεις σε κρεβάτια εντατικής θεραπείας όπως αυτά τα οποία προετοιμάζονται στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, όπως αυτά τα οποία είναι ήδη έτοιμα στο Σωτηρία. Προφανώς αυτές είναι επενδύσεις που χρειάζονται λίγο περισσότερο χρόνο, θα είναι όμως η μόνιμη παρακαταθήκη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε πια να έχουμε κρεβάτια εντατικής θεραπείας, τα οποία να είναι περίπου στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Όπως είπες Πρόεδρέ μου, άδεια να είναι. Ευχαριστημένοι θα είμαστε όταν είναι άδεια. Αλλά το Εθνικό Σύστημα Υγείας, δεν είναι εδώ για να φροντίζει μόνο τους ασθενείς COVID. Δεν επιτρέψαμε στα μεγάλα νοσοκομεία να μετατραπούν σε νοσοκομεία μιας νόσου. Η κατεύθυνση που έχω δώσει στο Υπουργείο και έχει ήδη ανταποκριθεί, είναι αμέσως με το που θα πέφτει η πίεση από τον COVID, να επανερχόμαστε στους κανονικούς ρυθμούς ώστε να μην καθυστερούν θεραπείες. Προφανώς όλα τα επείγοντα αντιμετωπίζονται, αυτό το γνωρίζουν όλοι, αλλά να μην καθυστερούν και προγραμματισμένα χειρουργεία ή θεραπείες που δεν έχουν επείγοντα χαρακτήρα.

Και να μην έχετε καμία αμφιβολία ότι την επόμενη ημέρα το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα βγει πιο ισχυρό, πολλαπλά πιο ισχυρό. Θα βγει πιο ισχυρό σε προσωπικό. Θα βγει πιο ισχυρό σε εμπειρίες, διότι αυτή η διαδικασία είναι μια πρωτοφανής εμπειρία για όλους σας, αλλά μας κάνει καλύτερους στο να αντιμετωπίζουμε τέτοιες έκτακτες περιστάσεις. Θα είμαστε πιο ισχυροί σε εξοπλισμό, θα είμαστε πιο ισχυροί και ως προς την αντίληψή μας για την Υγεία. Γιατί νομίζω ότι τώρα καταλαβαίνουμε, αυτό το οποίο είπες, ότι η πρόληψη είναι πολύ καλύτερη από τη θεραπεία. Όταν ζητάμε από τον κόσμο να παίρνει βασικά μέτρα πρόληψης, το κάνουμε για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους, τις οικογένειές τους και το Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Και όταν είπαμε με πολύ απλά λόγια, ότι θέλουμε προφανώς όσο το δυνατόν περισσότερες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, αλλά οι Μονάδες δεν είναι το υποκατάστατο για την πρόληψη, διότι αν δεν έχεις πολιτικές πρόληψης, όσες Μονάδες και αν θα έχεις κάποια στιγμή αυτές θα γεμίσουν – και το είδαμε σε Συστήματα Υγείας πολύ πιο προηγμένα, αυτή λοιπόν η αντιμετώπιση της Υγείας μέσα από τον φακό της πρόληψης, νομίζω ότι θα είναι μια μεγάλη κατάκτηση για την ελληνική κοινωνία. Το έχουμε πει πολλές φορές με τον Υπουργό, με τον Γενικό Γραμματέα, η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση την οποία θα κάνουμε. Έχουμε Γενικό Γραμματέα Πρωτοβάθμιας, η πρωτοβάθμια θα σηκώσει το βάρος του εμβολιασμού αρα είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία να αξιολογήσουμε δυνατότητες και αδυναμίες στην πρωτοβάθμια και αυτή θα είναι η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση του Υπουργείου Υγείας για την οποία έχουμε μιλήσει και μιλάμε δεκαετίες τώρα. Ήρθε η ώρα να την κάνουμε πράξη.

Οπως ήρθε η ώρα να κάνουμε πράξη και ακόμη πιο ενεργές πολιτικές στο κομμάτι της δημόσιας υγείας και της πρόληψης. Αναφέρω ενδεικτικά τις προληπτικές διαγνωστικές μαστογραφίες αλλά και πολιτικές όπως η απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιο χώρο που είναι πολιτικές οι οποίες δεν έχουν ουσιαστικά κανένα κόστος, θα έχουν όμως τεράστιο θετικό οικονομικό αποτύπωμα στην ατομική αλλά και στη δημόσια υγεία σε βάθος χρόνου. Συγχαρητήρια σε όλους τους εργαζόμενους, στο νοσοκομείο το οποίο στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Η εικόνα που έχουμε είναι ότι αρχίζει και μειώνεται πια αισθητά το ιικό φορτίο. Ο πρώτος δείκτης που κοιτάω εγώ πάντα πια είναι οι συγκριτικές εισαγωγές στις εφημερίες, αυτές μας δίνουν μια πολύ καλή αίσθηση. Για πρώτη φορά το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών είναι πια θετικό, αυτό σημαίνει ότι μειώνεται η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Ξέρουμε ότι θα έχουμε ακόμη μια με δύο εβδομάδες πολύ δύσκολες μπροστά μας, αλλά ξέρουμε επίσης ότι όταν με το καλό αρχίσουμε να βγαίνουμε από το καθεστώς των αυστηρών περιορισμών, ότι πρέπει να είμαστε διπλά προσεκτικοί. Διότι δεν το κάναμε, ας είμαστε ειλικρινείς, δεν το κάναμε το καλοκαίρι. Η ευθύνη βαραίνει όλους μας πιστεύω, και εγώ πρώτος έχω αναγνωρίσει το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στην Πολιτεία, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε τελικά ότι οι ατομικές συμπεριφορές είναι αυτές που καθορίζουν το ρυθμό διασποράς της πανδημίας.

Θα κάνουμε διαφορετικά Χριστούγεννα φέτος. Πολύ – πολύ πιο περιορισμένα, με τις οικογένειες μας, με τους ανθρώπους που αγαπάμε, άντε ενδεχομένως μια οικογένεια ακόμα. Και έτσι πρέπει να γίνει σε αυτό το ιδιαίτερο 2020, το οποίο μας επιφύλαξε πάρα πολλές εκπλήξεις. Μας έκανε όμως ταυτόχρονα πιο δυνατούς και θέλω να πιστεύω ότι θα μας κάνει και πιο ενωμένους, ως κοινωνία. Διότι ο εχθρός είναι ένας, είναι ο ιός και μακάρι όλοι να έβλεπαν την πρόκληση μέσα από αυτή τη διάστασή της.

Οπότε ένα μεγάλο ευχαριστώ και πάλι και εύχομαι στην επόμενη επίσκεψη μου στο νοσοκομείο, διότι είμαι τακτικός επισκέπτης,να συζητάμε τις προκλήσεις της επόμενης μέρας μετά την πανδημία.

Στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε το Κέντρο Υγείας στον Εύοσμο, όπου ευχαρίστησε το προσωπικό για το έργο του και ενημερώθηκε ότι θα λειτουργούν εκεί τρία εμβολιαστικά κέντρα, που θα δουλεύουν σε διπλή βάρδια.

Βλέποντας τις υποδομές, που είναι ήδη έτοιμες και πολύ σύγχρονες, είπε χαρακτηριστικά ότι «εμείς είχαμε αρχίσει την προετοιμασία για τα εμβολιαστικά κέντρα πριν έρθουν τα καλά νέα για το εμβόλιο».

Συνάντηση με τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης και τον Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας

Κοινό μήνυμα της εγρήγορσης και της τήρησης των μέτρων έστειλαν ο Πρωθυπουργός, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας και ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας στη διάρκεια της συνάντησής τους στο Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης.

Στη σύσκεψη έλαβαν επίσης μέρος ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για Θέματα Μακεδονίας Θράκης Θεόδωρος Καράογλου, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας και η επικεφαλής του Γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, Μαρία Αντωνίου.

Ο Πρωθυπουργός και οι δύο τοπικοί άρχοντες έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση όχι μόνο στο κέντρο αλλά και στις ημιαστικές περιοχές όπου παρατηρείται υψηλή σχετικά κινητικότητα. Συμφωνήθηκε ότι η εμφαση αυτή τη στιγμή θα πρέπει να είναι στην προσπάθεια να υπάρξει σαφής αποκλιμάκωση της πίεσης που δέχονται τα νοσοκομεία και όχι σε ένα πρόωρο άνοιγμα της οικονομίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι το όποιο άνοιγμα πρέπει να είναι σταδιακό και ιδιαίτερα προσεκτικό.

πηγη