Ο Ν. 4387/2016 επέφερε σημαντικές μεταβολές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων και ο Ν. 4670/2020 εισήγαγε αυξήσεις στις συνταξιοδοτικές παροχές όσων συμπληρώνουν από 30 έτη ασφάλισης και άνω.
Οι εν λόγω εξελίξεις, κατά τον τρόπο που έλαβαν χώρα, ήτοι αιφνιδίως και βιαίως, δημιουργούν εύλογα διλήμματα στους ασφαλισμένους, ως προς τον ενδεδειγμένο τρόπο αντίδρασής τους (παραμονή ή έξοδος σε σύνταξη), συνυπολογιζομένου του γεγονότος ότι το συνταξιοδοτικό ζήτημα στη χώρα συνεχίζει να κινείται σε ρυθμούς …..αβεβαιότητας και έντονης ρευστότητας, καθώς ο κίνδυνος της εισαγωγής δυσμενέστερων διατάξεων (και ανατροπής των προγενέστερων ευμενών) ελλοχεύει.
Όπως γράφει ο εργατολόγος Γιώργος Κουτσούκος στο dikigorosergatologos.gr:
Προοπτική άμεσης συνταξιοδότησης για ορισμένες κατηγορίες
Σε αυτή την ομολογουμένως “γκρίζα ζώνη” των κοινωνικοασφαλιστικών προσδοκιών, ανατέλλει η προοπτική άμεσης συνταξιοδότησης ορισμένων κατηγοριών ασφαλισμένων το 2020. Άλλως η συμπλήρωση των 67 ετών ή έστω των 62 με 40 έτη ασφάλισης μάλλον φαντάζει…. μονόδρομος, εφόσον η υφιστάμενη νομοθεσία δεν περιλαμβάνει πλέον δυνατότητες εύκολης “διαφυγής” σε πρόωρη συνταξιοδότηση.
Ειδικότερα, αρκετές κατηγορίες μισθωτών του πρώην ΙΚΑ μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2020, με τα νέα όρια ηλικίας. Αυτό που, ωστόσο, θα πρέπει να προσέξουν όσοι επιθυμούν την έξοδο σε σύνταξη το τρέχον έτος είναι είτε να έχουν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα και να μην το έχουν ακόμη ασκήσει ή να το θεμελιώνουν φέτος για πρώτη φορά. Σαφώς και ευνοούνται περισσότεροι οι “παλαιοί” ασφαλισμένοι, οι οποίοι είτε έχουν κατοχυρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (όριο ηλικίας-έτη ασφάλισης) την τριετία 2010-2012 και συμπληρώνουν τα νέα μεταβατικά όρια ηλικίας το 2020, είτε έχουν κατοχυρώσει με το προηγούμενο καθεστώς (π.χ. άνδρες με 4.500 ημέρες, άνδρες με βαρέα κλπ.).
Πέντε κατηγορίες
Πιο συγκεκριμένα, εκείνες οι κατηγορίες των “παλαιών” ασφαλισμένων μισθωτών, οι οποίες θα πρέπει να σκεφθούν σοβαρά τη συνταξιοδότηση, αφορούν:
α) σε άνδρες και γυναίκες με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης για πλήρη ή μειωμένη σύνταξη,
β) σε άνδρες και γυναίκες με 10.000 ημέρες ασφάλισης,
γ) στις μητέρες με 5.500 ημέρες και ανήλικα,
δ) σε άνδρες και γυναίκες με 35 ή 40 χρόνια ασφάλισης και
ε) στους εργαζόμενους με ΒΑΡΕΑ.
Οι συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων μπορούν να επωφεληθούν ευνοϊκών διατάξεων που συνεχίζουν να τελούν σε ισχύ και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν ακόμη και μια 10ετία νωρίτερα, λαμβάνοντας πλήρη σύνταξη σε ηλικίες 58 έως 61,6 ετών με 35, 36 ή 37 έτη ασφάλισης. Αλλά και οι ελεύθεροι επαγγελματίες (ΟΑΕΕ), οι οποίοι έχουν ήδη συμπληρώσει (με πραγματικό χρόνο ή με εξαγορές) την 35ετία μέχρι 31/12/2012 και παραλλήλως συμπληρώνουν και τα 60 ηλικιακά τους έτη ακόμη και εντός του 2020, μπορούν να αποφύγουν τα 62 (συνταξιοδότηση έως και τα 61,6 ηλικιακά έτη), εκτός και αν επιθυμούν να πιάσουν το “ταβάνι” της 40ετίας, αξιοποιώντας, ως επί το πλείστον, εξαγορές πλασματικών ετών, εκτός και αν αυτές αποβούν αρκετά δαπανηρές.
Στο Δημόσιο
Τέλος, ως προς το Δημόσιο, τρίτεκνοι και πατέρες/μητέρες με ανήλικα μπορούν ακόμη να εκμεταλλευθούν τη δυνατότητα για πρόωρη σύνταξη σε ηλικίες πολύ πριν τα 62. Το ίδιο και οι ασφαλισμένοι πριν και μετά το 1983, οι οποίοι, συμπληρώνοντας 35 ή 37 έτη (απαραίτητο να έχουν συμπληρώσει 25ετία μέχρι 31/12/2010), μπορούν να εξέλθουν άμεσα σε σύνταξη. Πάντως, η διατήρηση της δυνατότητας των ασφαλισμένων του δημοσίου για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, εφόσον τα όρια ηλικίας δεν διαφοροποιήθηκαν, παρά την έκδοση του Ν. 4336/2015, αποτελεί σημαντικό κίνητρο για την έξοδο, συνεκτιμωμένου ακόμη ότι η μείωση επιβάλλεται στο τμήμα της εθνικής και όχι της ανταποδοτικής σύνταξης, επομένως περιορίζονται αισθητά οι απώλειες.