Η «αναζωπύρωση» της οικοδομικής δραστηριότητας, αλλά και της ζήτησης στην αγορά ακινήτων συνιστά ένα από τα ζητούμενα για την κυβέρνηση: Αναγνωρίζοντας τη συμβολή του κλάδου στην εγχώρια οικονομία και δεδομένου του ισχυρού πλήγματος που έχει δεχτεί τόσο τα χρόνια του Μνημονίου όσο και την περίοδο της πανδημίας, τα αρμόδια υπουργεία πρόκειται να «σερβίρουν» ένα «κοκτέιλ» φοροαπαλλαγών και «ζεστού» χρήματος για τη στήριξή του.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Αιχμή του δόρατος στην προσπάθεια να «ζωηρέψει» η οικοδομή θα είναι οι νέοι κύκλοι Εξοικονομώ που θα επεκταθούν πέρα από τις κατοικίες, τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στο Δημόσιο, αλλά και «εμβληματικά» έργα όπως για παράδειγμα η Διπλή Ανάπλαση, δράσεις που θα υποστηριχτούν κυρίως με επιδοτήσεις και φορο-απαλλαγές. Όμως για να έχει νόημα και η όποια έξαρση της οικοδομικής δραστηριότητας, διαμορφώνεται και ένα πλαίσιο που ευνοεί τις αγοραπωλησίες, αλλά και την κατοχή ακινήτων, κάτι που «μεταφράζεται» σε μειώσεις φόρων. Σταθερός προσανατολισμός είναι να «ψαλιδιστεί» εκ νέου ο ΕΝΦΙΑ, αφού όμως υιοθετηθούν οι νέες αντικειμενικές αξίες που όμως θα γίνουν γνωστές προς το τέλος του έτους.
«Ξεκλείδωσε» έκπτωση φόρου ως 6.400 ευρώ για εργασίες ανακαίνισης
Για να μην χαθεί όμως άλλος χρόνος και στο πλαίσιο της γενικής στρατηγικής του, όσον αφορά στην οικοδομική δραστηριότητα, το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε σε μία «περιφερειακή», αλλά ουσιαστική παρέμβαση: «Ξεκλείδωσε» έκπτωση φόρου έως 6.400 ευρώ για όσους μέσα στο 2020 αποφάσισαν, εν μέσω πανδημίας, να ανακαινίσουν ή να επισκευάσουν το σπίτι τους ή εφόσον προχωρήσουν σε τέτοιες εργασίες φέτος ή του χρόνου. Σύμφωνα με την σχετική υπουργική απόφαση που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι όροι, η διαδικασία για την «Έκπτωση φόρου για δαπάνες που αφορούν λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων» .H έκπτωση διαμορφώνεται στο 40% των δαπανών, με ανώτατο όριο τις 16.000 ευρώ.
Οι ιδιοκτήτες έχουν τη δυνατότητα να γλιτώσουν ποσό έως 1.600 ευρώ ανά έτος από τον φόρο που τους αναλογεί. Με άλλα λόγια, για εργασίες της τάξεως των 16.000 ευρώ θα έχουν έκπτωση 40%, ήτοι 6.400 ευρώ, ποσό το οποίο θα κατανεμηθεί ισόποσα σε τέσσερα χρόνια.
Πώς «κερδίζει» ο ιδιοκτήτης ακινήτου την έκπτωση
Συγκεκριμένα, το 40% του ποσού των δαπανών που θα έχουν πραγματοποιηθεί σε καθένα από τα έτη 2020, 2021 και 2022 θα κατανέμεται ισόποσα στα εκάστοτε επόμενα τέσσερα έτη και θα μειώνει τον φόρο εισοδήματος που θα βεβαιώνεται εις βάρος του ιδιοκτήτη σε καθένα από τα τέσσερα αυτά επόμενα έτη. Πρόκειται για ένα μέτρο που ενεργοποιείται φέτος με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και θα ισχύσει για τρία χρόνια.
Όπως αναφέρεται στην υπουργική απόφαση για να κερδίσουν οι ιδιοκτήτες του ακινήτου την έκπτωση φόρου θα πρέπει να έχουν αποδείξεις των δαπανών που έχουν πραγματοποιήσει με νόμιμα παραστατικά, τιμολόγιο ή στοιχείο λιανικής πώλησης για την παροχή υπηρεσιών ενώ η εξόφληση των δαπανών, ανεξαρτήτως του ύψους τους,πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Για τον υπολογισμό της έκπτωσης λαμβάνονται υπόψη μόνο οι δαπάνες για τις εργασίες, και όχι τα έξοδα για τις προμήθειες υλικών. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να ισχύσει η έκπτωση είναι η απόδειξη των δαπανών με νόμιμα παραστατικά και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες, υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής) ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. Οι επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να μην έχουν εκπέσει ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, το μέτρο καλύπτει κτίρια τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης.
Ποιοι είναι οι δικαιούχοι
Δικαιούχοι της έκπτωσης από τον φόρο εισοδήματος είναι τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας στο κτίριο στο οποίο πραγματοποιούνται οι επιλέξιμες δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης. Επίσης, δικαιούχοι είναι και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα ψιλής κυριότητας επί του ακινήτου, με την προϋπόθεση να το χρησιμοποιούν είτε ως κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, είτε ως έδρα ή υποκατάστημα για την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς τους. Στις παραπάνω περιπτώσεις δικαιούχος της μείωσης είναι μόνο το πρόσωπο στο όνομα του οποίου εκδίδεται το σχετικό παραστατικό.
Εάν οι δαπάνες αφορούν κοινόχρηστους χώρους κτιρίου, ο διαχειριστής της πολυκατοικίας/συγκροτήματος ιδιοκτησιών εξοφλεί ηλεκτρονικά τις δαπάνες και αυτές λαμβάνονται υπόψη για τους δικαιούχους ανάλογα με τα χιλιοστά συνιδιοκτησίας τους, με βάση σχετική βεβαίωση που θα χορηγείται από τον διαχειριστή.
Ποιες ενεργειακές δαπάνες είναι επιλέξιμες
Οι επιλέξιμες ενεργειακές δαπάνες αφορούν τη λήψη υπηρεσιών για τα ακόλουθα:
- Τοποθέτηση θερμομόνωσης
- Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων
- Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων, ώστε το κτίριο να καθίσταται πλήρως λειτουργικό
- Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης
- Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα
- Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
- Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας
- Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.
Ποιες εργασίες αναβάθμισης υπολογίζονται για την έκπτωση
Οι επιλέξιμες λειτουργικές-αισθητικές δαπάνες αφορούν τη λήψη υπηρεσιών για τα ακόλουθα:
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση ηλεκτρολογικής εγκατάστασης
- Συντήρηση/επισκευή στέγης
- Επισκευή τοιχοποιίας/Χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων
- Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης
- Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα
- Εγκατάσταση οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων
- Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.