Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ανοίγει το δρόμο και για περικοπές πέραν του 18% που έχει νομοθετήσει ως πλαφόν η κυβέρνηση
Τρία «ψαλίδια» στις συντάξεις νομιμοποιεί η (με οριακή πλειοψηφία μίας ψήφου, και κυοφορούμενη κατά πληροφορίες) απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και μάλιστα ανοίγει το δρόμο και για περικοπές πέραν του 18% που έχει νομοθετήσει ως πλαφόν η κυβέρνηση!
Τα τρία «ψαλίδια» είναι:
1. Κατάργηση προσωπικών διαφορών που βγάζει ο επανυπολογισμός, από τη σύνταξη που πληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2018.
2. Μείωση κύριων συντάξεων έως 18% από τον Δεκέμβριο του 2018.
3. Μείωση επικουρικών συντάξεων έως 18% από τον Δεκέμβριο του 2018.
Ολα ξεκινούν από τον επανυπολογισμό συντάξεων που προέβλεψε ο νόμος Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) στα άρθρα 14 και 96 (για κύριες και επικουρικές). Τα επίμαχα άρθρα τροποποιήθηκαν όμως με το μεταγενέστερο μνημονιακό νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τον 4472/2017, που φέρνει μειώσεις συντάξεων από τον Δεκέμβριο.
Το ΣτΕ κλήθηκε να εξετάσει προσφυγές οργανώσεων συνταξιούχων που ζητούσαν να χτυπηθεί η «πηγή του κακού», δηλαδή να βγει αντισυνταγματικός ο επανυπολογισμός συντάξεων γιατί από τον επανυπολογισμό ξεκινούν μειώσεις όχι μόνον έως 18% αλλά και μεγαλύτερες.
Το ΣτΕ όμως, παρά τις πληροφορίες που ήθελαν τους δικαστές να δικαιώνουν τις προσφυγές των συνταξιούχων, έκανε την ανατροπή με μία ψήφο και τις απέρριψε, κρίνοντας ότι είναι συνταγματικές οι εξής διατάξεις:
● Ο επανυπολογσμός των κύριων και των επικουρικών συντάξεων, που καταβάλλονταν στους μέχρι 12/5/2016 συνταξιούχους, δηλαδή σε 2,7 εκατ. δικαιούχους σύνταξης πριν από το νόμο Κατρούγκαλου.
● Η τροποποίηση του νόμου Κατρούγκαλου που προβλέφθηκε στο νόμο 4472/2017 και αναφέρεται σε κατάργηση των προσωπικών διαφορών. Το άρθρο 1 παρ 2β του νόμου 4472/2017 που άλλαξε το άρθρο 14 του νόμου κ4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) λέει ότι η προσωπική διαφορά περικόπτεται ολόκληρη από τη σύνταξη του Ιανουαρίου του 2019 που πληρώνεται Δεκέμβριο του 2018 . Επί λέξει αναφέρει ότι «η περίπτωση β’ της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 αντικαθίσταται ως εξής: β. Από την 1.1.2019, αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους βάσει της παραγράφου 1, το υπερβάλλον ποσό (σ.σ.: δηλαδή προσωπική διαφορά) περικόπτεται.
● Οι μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων έως 18%. Ο νόμος Κατρούγκαλου έλεγε ότι οι συντάξεις επανυπολογίζονται και αν είναι μικρότερες, τότε το επιπλέον ποσό καταβάλλεται ως προσωπική διαφορά. Η προσωπική διαφορά καταργείται με το νόμο 4472 (και την ως άνω αυτούσια διάταξη που παραθέτει ο «Ε.Τ.»). Ο ίδιος νόμος στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2β΄του άρθρου 1 λέει ότι μετά την περικοπή της προσωπικής διαφοράς η μείωση σύνταξης δεν θα υπερβαίνει το 18%. Επί λέξει αναφέρει το δεύτερο εδάφιο ότι «το ποσό που περικόπτεται (από την προσωπική διαφορά) δεν μπορεί να υπερβαίνει το δεκαοκτώ τοις εκατό (18%) της καταβαλλόμενης κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος κύριας σύνταξης του δικαιούχου.
Αυτές τις τρεις βόμβες ενεργοποίησε η μια ψήφος που έβγαλε με 13 «υπέρ» και 12 «κατά» νόμιμες τις νέες μειώσεις συντάξεων από τον Δεκέμβριο του 2018. Η κατάργηση των προσωπικών διαφορών είναι κυριολεκτικά δυναμίτης στις συντάξεις, πιο ισχυρός και από το -18%.
Παράδειγμα
Ο Ελεύθερος Τύπος δίνει με ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τι σημαίνει επανυπολογισμός σύνταξης, κατάργηση προσωπικής διαφοράς, μείωση έως 18% και ποιος είναι ο κίνδυνος για περαιτέρω μείωση:
● Συνταξιούχος πριν τις 13/5/2016, έχει σημερινή κύρια σύνταξη στα 1.200 ευρώ προ φόρου. Η σύνταξη επανυπολογίζεται και βγαίνει στα 850 ευρώ. Τα 350 ευρώ μείον (1.200-850=350) είναι «προσωπική διαφορά». Η διαφορά αυτή, λέει ο νόμος 4472/2017, καταργείται από τη σύνταξη που πληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2018.
Ομως μετά την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς (εν προκειμένω μετά την αφαίρεση των 350 ευρώ), η συνολική μείωση στη σύνταξη δεν μπορεί να υπερβαίνει το 18%. Αν δηλαδή η αφαίρεση των 350 ευρώ σημαίνει μείωση σύνταξης πάνω από 18%, τότε η μείωση θα σταματήσει στο 18%. Στο παράδειγμα, η κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς» των 350 ευρώ σημαίνει μείωση σύνταξης 29,16% (350/1.200Χ100=29,16%). Με το πλαφόν όμως, η μείωση δεν θα είναι 29,16% αλλά 18%.
Η σύνταξη επομένως από τα 1.200 ευρώ δεν θα πάει στα 850 αλλά στα 984 ευρώ (1.200-18%=984). Η διαφορά όμως που παραμένει έως τα 850 ευρώ, δηλαδή τα 134 ευρώ της περικοπής που δεν χρεώνονται, αποτελεί ένα ποσό μιας νέας προσωπικής διαφοράς, που είναι ανά πάσα στιγμή πιθανό να καταργηθεί. Και αυτό γιατί ο νόμος 4472/2017 λέει ρητώς ότι η προσωπική διαφορά καταργείται ολόκληρη αλλά για λόγους προστασίας, μπαίνει πλαφόν 18% στη μείωση των συντάξεων «από 1ης/1/2019» και όχι «από 1ης/1/2019 και εφεξής».
Στην πρώτη αναταραχή και έλλειψη δημοσιονομικού πλεονάσματος η κυβέρνηση θα βάλει χέρι ξανά στις συντάξεις. Η διάταξη των περικοπών λέει ότι η μείωση είναι έως 18% «από 1ης/1/2019» και όχι «από 1ης/1/2019 και εφεξής». Αυτό το «εφεξής» θα απέκλειε ρητά κάθε άλλη μείωση, αλλά από τη στιγμή που δεν αναφέρεται αφήνει περιθώρια συνεχών μεταβολών στις συντάξεις.
Βήμα προς βήμα περικοπές
Η διαδικασία αναπροσαρμογής αφορά στις κύριες συντάξεις (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου), φορέων αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι οποίοι εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, από την 1η Ιανουαρίου 2017.
Από τη διαδικασία αναπροσαρμογής, εξαιρούνται ο ΟΓΑ και οι συντάξεις που χορηγούνται από το Ταμείο Σύνταξης της Τράπεζας της Ελλάδος.
Η περικοπή της προσωπικής διαφοράς αφορά τους ήδη συνταξιούχους, καθώς και όσους υπέβαλαν αίτηση για συνταξιοδότηση έως τις 12 Μαϊου του 2016. Δηλαδή, με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού των συντάξεων.
Μετά τον επανυπολογισμό, οι παλαιοί δικαιούχοι θα λαμβάνουν σύνταξη, η οποία θα αποτελείται από τρία μέρη: την βασική σύνταξη, την αναλογική σύνταξη (κεντρικός κορμός) και την προσωπική διαφορά (συνδεδεμένο μέρος).
Οι συντάξεις, θα συνεχίσουν να καταβάλλονται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018, στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Από την 1η Ιανουαρίου του 2019, οι συντάξεις (κύριες και επικουρικές, αθροιστικά) θα περικοπούν έως και κατά 18%, ενώ το υπόλοιπο της προσωπικής διαφοράς που -κατά περίπτωση- παραμένει, θα είναι πλέον ευπρόσβλητο απέναντι σε μελλοντικές περικοπές είτε εφάπαξ, είτε τμηματικές.
Τα επιδόματα (συζύγου, τέκνων, εξομάλυνσης, αναπηρίας) εξακολουθούν να συγκαταλέγονται και να καταβάλλονται με τη σύνταξη, έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2018.
Ωστόσο, η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει την κατάργηση του επιδόματος συζύγου και την χορήγηση μόνο του επιδόματος τέκνων.
Επίσης, περικόπτεται το επίδομα εξομάλυνσης.
Τα επιδόματα αναπηρίας δεν συνυπολογίζονται στις κύριες συντάξεις, που σημαίνει ότι παραμένουν εκτός επανυπολογισμού, πλην όμως “κουρεύονται” στις επικουρικές συντάξεις.
(πηγή) ΒΡΕΣ ΔΟΥΛΕΙΑ ΕΔΩ
